Gmina Kuźnia Raciborska (ok.12,5 tys. mieszkańców, powierzchnia 127 km 2) położona jest w zachodniej części województwa śląskiego, w powiecie raciborskim, w górnym biegu Odry i dolnym Rudy. Całość gminnych terenów leży w Kotlinie Raciborskiej i w płn.-zachodniej części, należącego do Wyżyny Śląskiej, Płaskowyżu Rybnickiego.Po reformie administracyjnej, od stycznia 1999 r., w skład gminy wchodzą : miasto Kuźnia Raciborska oraz sołectwa: Turze, Siedliska, Budziska, Ruda, Jankowice, Ruda Kozielska, Rudy wraz z przysiółkami Biały Dwór, Brantolka, Kolonia Renerowska, Paproć, Podbiała, Przerycie, Szybki.


Kuźnia Raciborska jest nietypowym, jak na warunki województwa śląskiego, cichym i czystym miastem. Leży nad rzeką Rudą, zewsząd otoczona jest lasami. Pierwsze wzmianki pochodzą z 1641 roku i dotyczą założenia osiedla hutniczego. Zbudowano wówczas kuźnię do wytopu rudy, tartak i wytwórnię gontów. W 1945 roku została włączona do Polski. W roku 1956 uzyskała statut osiedla, a w 1967 otrzymała prawa miejskie.


W sierpniu 1992 roku wybuchł największy pożar lasów w Europie. Ogień opanowano dopiero po czterech dobach, a cała akcja gaśnicza trwała do 20 września. W wyniku pożaru spłonęło ok. 9 tysięcy ha lasów. Obecnie trwa proces zagospodarowywania pożarzyska, obejmujący również wdrożenie nowoczesnego systemu przeciwpożarowego.

Nie ominął gminy również inny kataklizm – powódź stulecia (w lipcu 1997 r.) Odra całkowicie zalała Turze i Rudę, częściowo Budziska, Siedliska , Kuźnię Raciborską, Rudę Kozielską, Rudy i Jankowice. Pod wodą znalazło się wówczas prawie 7 tys. hektarów.


Rudy jest to rozległa wieś nad rzeką Rudą. Swoje powstanie i dalszy rozwój zawdzięcza Cystersom z Jędrzejowa, którzy około roku 1252, działając zgodnie z reguła zakonu, rozpoczęli budowę klasztoru w dziewiczym lesie na d rzeką. Zakonnicy zajęli się gospodarka leśną, rolną , sadownictwem, uprawa winorośli, łowiectwem, hodowlą bydła, trzody i owiec, założyli stawy rybne, wybudowali drogi, które promieniście rozchodziły się w kierunku pobliskich miejscowości. Działalność przemysłowa obejmowała : kopalnictwo rud żelaza, wypalanie węgla drzewnego, hutnictwo i przetwórstwo stali i miedzi, produkcję szkła, smoły i alkoholu. Cystersi dbali również o życie duchowe i edukację miejscowej ludności. Ich praca wydatnie przyczyniła się do rozwoju regionu. W II poł. XIII w. Powstał w Rudach kościół oraz klasztor. W latach 1680-1790 przebudowano go w stylu barokowym. W 1730 roku dobudowano pałac opacki. Po kasacji zakonu w 1810 roku umieszczono tu szpital wojskowy a następnie przebudowano go na siedzibę magnacką, wokół której urządzono park w stylu angielskim.
W Rudach istnieje również Muzeum Kolejki Wąskotorowej. (istnieje możliwość zagospodarowania uruchamianej kolejki na trasie Rudy-Racibórz-Gliwice)

23 listopada 1973 roku utworzony został Park Krajobrazowy “Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe Rud Wielkich” o powierzchni ponad 50 tys.ha. Park ten powstał w celu ochrony niepowtarzalnych wartości przyrodniczych , kulturowych i krajobrazowych, związanych z działalnością zakonu Cystersów na Górnym Śląsku. Jest on także d o s k o n a ł y m. Miejscem do rozwoju turystyki i rekreacji. Spotkać tu można ponad 200 gatunków zwierząt i ok. 150 chronionych lub rzadkich gatunków roślin. Rośnie tu kilkaset drzew – pomników przyrody (m. innymi dęby, lipy, jesiony). W obrębie Parku Krajobrazowego wyodrębniono Park Przypałacowy w Rudach (ok. 100 ha powierzchni), który jest ciekawym architektonicznie kompleksem klasztorno-pałacowo-parkowym.

Pozostałe wsie i przysiółki są to dawne kolonie i osady fabryczne założone przez Cystersów.

Przez teren gminy przebiega kilka szlaków turystycznych:

Szlak Husarii Polskiej - upamiętniający przemarsz wojsk króla Jana III Sobieskiego w 1683 r. na odsiecz Wiednia.

Szlak Polskich Szkół Mniejszościowych – łączy on miejscowości, w których w latach międzywojennych działały polskie szkoły mniejszościowe.

Szlak okrężny wokół Gliwic – biegnie on przez najciekawsze miejscowości otaczające Gliwice

Na obszarze Gminy wytyczono kilka szlaków, będących jednocześnie ścieżkami rowerowymi.