Charakterystyka Gminy

Gmina Kuźnia Raciborska (ok.12,5 tys. mieszkańców, powierzchnia 127 km 2) położona jest w zachodniej części województwa śląskiego, w powiecie raciborskim, w górnym biegu Odry i dolnym Rudy. Całość gminnych terenów leży w Kotlinie Raciborskiej i w płn.-zachodniej części, należącego do Wyżyny Śląskiej, Płaskowyżu Rybnickiego.Po reformie administracyjnej, od stycznia 1999 r., w skład gminy wchodzą : miasto Kuźnia Raciborska oraz sołectwa: Turze, Siedliska, Budziska, Ruda, Jankowice, Ruda Kozielska, Rudy wraz z przysiółkami Biały Dwór, Brantolka, Kolonia Renerowska, Paproć, Podbiała, Przerycie, Szybki.


Kuźnia Raciborska jest nietypowym, jak na warunki województwa śląskiego, cichym i czystym miastem. Leży nad rzeką Rudą, zewsząd otoczona jest lasami. Pierwsze wzmianki pochodzą z 1641 roku i dotyczą założenia osiedla hutniczego. Zbudowano wówczas kuźnię do wytopu rudy, tartak i wytwórnię gontów. W 1945 roku została włączona do Polski. W roku 1956 uzyskała statut osiedla, a w 1967 otrzymała prawa miejskie.


W sierpniu 1992 roku wybuchł największy pożar lasów w Europie. Ogień opanowano dopiero po czterech dobach, a cała akcja gaśnicza trwała do 20 września. W wyniku pożaru spłonęło ok. 9 tysięcy ha lasów. Obecnie trwa proces zagospodarowywania pożarzyska, obejmujący również wdrożenie nowoczesnego systemu przeciwpożarowego.

Nie ominął gminy również inny kataklizm – powódź stulecia (w lipcu 1997 r.) Odra całkowicie zalała Turze i Rudę, częściowo Budziska, Siedliska , Kuźnię Raciborską, Rudę Kozielską, Rudy i Jankowice. Pod wodą znalazło się wówczas prawie 7 tys. hektarów.


Rudy jest to rozległa wieś nad rzeką Rudą. Swoje powstanie i dalszy rozwój zawdzięcza Cystersom z Jędrzejowa, którzy około roku 1252, działając zgodnie z reguła zakonu, rozpoczęli budowę klasztoru w dziewiczym lesie na d rzeką. Zakonnicy zajęli się gospodarka leśną, rolną , sadownictwem, uprawa winorośli, łowiectwem, hodowlą bydła, trzody i owiec, założyli stawy rybne, wybudowali drogi, które promieniście rozchodziły się w kierunku pobliskich miejscowości. Działalność przemysłowa obejmowała : kopalnictwo rud żelaza, wypalanie węgla drzewnego, hutnictwo i przetwórstwo stali i miedzi, produkcję szkła, smoły i alkoholu. Cystersi dbali również o życie duchowe i edukację miejscowej ludności. Ich praca wydatnie przyczyniła się do rozwoju regionu. W II poł. XIII w. Powstał w Rudach kościół oraz klasztor. W latach 1680-1790 przebudowano go w stylu barokowym. W 1730 roku dobudowano pałac opacki. Po kasacji zakonu w 1810 roku umieszczono tu szpital wojskowy a następnie przebudowano go na siedzibę magnacką, wokół której urządzono park w stylu angielskim.
W Rudach istnieje również Muzeum Kolejki Wąskotorowej. (istnieje możliwość zagospodarowania uruchamianej kolejki na trasie Rudy-Racibórz-Gliwice)

23 listopada 1973 roku utworzony został Park Krajobrazowy “Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe Rud Wielkich” o powierzchni ponad 50 tys.ha. Park ten powstał w celu ochrony niepowtarzalnych wartości przyrodniczych , kulturowych i krajobrazowych, związanych z działalnością zakonu Cystersów na Górnym Śląsku. Jest on także d o s k o n a ł y m. Miejscem do rozwoju turystyki i rekreacji. Spotkać tu można ponad 200 gatunków zwierząt i ok. 150 chronionych lub rzadkich gatunków roślin. Rośnie tu kilkaset drzew – pomników przyrody (m. innymi dęby, lipy, jesiony). W obrębie Parku Krajobrazowego wyodrębniono Park Przypałacowy w Rudach (ok. 100 ha powierzchni), który jest ciekawym architektonicznie kompleksem klasztorno-pałacowo-parkowym.

Pozostałe wsie i przysiółki są to dawne kolonie i osady fabryczne założone przez Cystersów.

Przez teren gminy przebiega kilka szlaków turystycznych:

Szlak Husarii Polskiej - upamiętniający przemarsz wojsk króla Jana III Sobieskiego w 1683 r. na odsiecz Wiednia.

Szlak Polskich Szkół Mniejszościowych – łączy on miejscowości, w których w latach międzywojennych działały polskie szkoły mniejszościowe.

Szlak okrężny wokół Gliwic – biegnie on przez najciekawsze miejscowości otaczające Gliwice

Na obszarze Gminy wytyczono kilka szlaków, będących jednocześnie ścieżkami rowerowymi.

Piotr Nienartowicz

Ta witryna internetowa wykorzystuje technologię plików cookie (tzw. "ciasteczek"). Zamykając poniższe okienko, automatycznie wyrażasz zgodę na wysyłanie cookies do Twojej przeglądarki. To find out more about the cookies we use and how to delete them, see our privacy policy.

I accept cookies from this site.

EU Cookie Directive Module Information