Gmina Kuźnia Raciborska (powierzchnia 127 km2 ) położona jest w zachodniej części województwa śląskiego, w powiecie raciborskim, w górnym biegu rzeki Odry i dolnym biegu rzeki Rudy. Graniczy od północy z gminą Bierawa (woj. opolskie), od wschodu z gminami Pilchowice i Sośnicowice, od południa z miastem Rybnikiem i gminą Nędza. Granicę zachodnią wyznacza rzeka Odra, za którą leży gmina Rudnik oraz gminy woj. opolskiego: Cisek i Bierawa.

Całość gminy leży w Kotlinie Raciborskiej i w północno-zachodniej części Płaskowyżu Rybnickiego należącego do Wyżyny Śląskiej.
W skład gminy wchodzą: miasto Kuźnia Raciborska oraz sołectwa: Turze, Siedliska, Budziska, Ruda, Jankowice, Ruda Kozielska oraz Rudy wraz z przysiółkami: Biały Dwór, Brantołka, Kolonia Renerowska, Paproć, Podbiała, Przerycie i Szybki.

Klimat na terenie gminy uwarunkowany jest położeniem na osi Bramy Morawskiej. Stąd większa liczba dni deszczowych w porównaniu z Niziną Śląską i większa liczba dni wietrznych. Natomiast zimy są łagodniejsze w porównaniu np. do Ziemi Głubczyckiej.

Gleby w gminie są bardzo ubogie, jedynie w zachodniej części, nad Odrą, spotyka się mady rzeczne. Piaszczyste tereny reszty gminy porasta las (głównie las iglasty).